Τα σχολεία ξεκίνησαν και μαζί τα μαθήματα κολύμβησης. Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί γιατί μετά το μάθημα ο ακουστικός πόρος του παιδιού μπορεί να παραμείνει βρεγμένος για πολλή ώρα και να προκαλέσει εξωτερική ωτίτιδα, μία επώδυνη μόλυνση του ακουστικού πόρου που εμφανίζεται όταν ερεθίζεται το δέρμα στο ακουστικό κανάλι.
Τι είναι η εξωτερική ωτίτιδα;
Αν και τα προβλήματα στα αυτιά των παιδιών μας απασχολούν όλο το χρόνο, το καλοκαίρι, εξαιτίας της ζέστης και των συχνών αποδράσεων στις παραλίες, ενθαρρύνεται η εμφάνιση τους και ιδιαίτερα της εξωτερικής ωτίτιδας. Η συγκεκριμένη πάθηση είναι μια φλεγμονή του δέρματος και του υποδορίου του έξω ακουστικού πόρου, που πολλές φορές περιγράφεται ως «το αυτί του κολυμβητή» (swimmers ear). Εμφανίζεται συχνότερα σε παιδιά ηλικίας 5 ετών και άνω, τα οποία κάνουν πολλές βουτιές και κολυμπούν με τη μάσκα και το κεφάλι συνεχώς μέσα στο νερό.
Πού οφείλεται η εξωτερική ωτίτιδα;
Η εξωτερική ωτίτιδα προκαλείται από πολλούς τύπους μικροβίων γιατί το ερεθισμένο αυτί από την υγρασία είναι επιρρεπές σε βακτήρια ή μύκητες. Κυρίως όταν είμαστε με το κεφάλι συνεχώς μέσα στο νερό, ο έξω ακουστικός πόρος των αυτιών υφίσταται σημαντικές μεταβολές, με την επιδερμίδα που αποτελείται από μια κερατίνη στοιβάδα να υγραίνεται σε τέτοιο βαθμό που να ευνοείται η ανάπτυξη μικροβίων.
Εκτός όμως από το κολύμπι και τις βουτιές, υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που προκαλούν την εξωτερική ωτίτιδα, όπως το ξηρό δέρμα ή το έκζεμα, το ξύσιμο του ακουστικού πόρου, ο καθαρισμός των αυτιών με βαμβακερές μπατονέτες ή η τοποθέτηση αντικειμένων (όπως καρφίτσες ή συνδετήρες) στο αυτί.
Πόσο συχνά εμφανίζεται η εξωτερική ωτίτιδα;
Δεδομένα από μελέτες δείχνουν ότι περίπου το 80% των παιδιών θα εμφανίσει τουλάχιστον 1 επεισόδιο ωτίτιδας κατά την προσχολική ηλικία. Αυτή προκαλείται πολλές φορές ως συνέπεια ιογενούς λοίμωξης του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος, ενώ σε ποσοστό 50-90% των περιπτώσεων παρατηρείται ανάπτυξη βακτηρίων από την καλλιέργεια του υγρού που απομονώνεται από το αυτί.
Πώς μπορούμε να προλάβουμε την εξωτερική ωτίτιδα και ποια είναι τα συμπτώματα της;
Ο πόνος στο αυτί είναι το κύριο σημάδι της εξωτερικής ωτίτιδας, ο οποίος μπορεί να επιδεινώνεται όταν τραβιέται ή πιέζεται το εξωτερικό μέρος του αυτιού. Η μόλυνση μπορεί επίσης να κάνει επώδυνο το μάσημα. Επιπλέον, ο κνησμός στον ακουστικό πόρο είναι ένα συχνό σύμπτωμα, όπως επίσης και το πρήξιμο, με το εξωτερικό αυτί να φαίνεται κόκκινο ή πρησμένο και οι λεμφαδένες γύρω από την περιοχή να είναι διογκωμένοι και ευαίσθητοι. Μερικές φορές, υπάρχει έκκριση από τον ακουστικό πόρο, η οποία στην αρχή είναι καθαρή και στη συνέχεια γίνεται θολή και κιτρινωπή, με τη μορφή πύον. Η ακοή μπορεί να επηρεαστεί προσωρινά αν το πύον ή το πρήξιμο φράξουν τον ακουστικό πόρο. Παράλληλα, σε κάποιες περιπτώσεις, σύμπτωμα είναι και ο πυρετός, αν και δεν συμβαίνει στην πλειοψηφία των παιδιών.
Για να τα προλάβουμε όλα αυτά, θα πρέπει οπωσδήποτε πριν τις καλοκαιρινές μας διακοπές, να επισκεφτούμε μαζί με το παιδί έναν ωτορινολαρυγγολόγο ο οποίος θα του κάνει έναν καλό καθαρισμό στους έξω ακουστικούς πόρους και θα αφαιρέσει τυχόν βύσματα κυψέλης, ώστε ακόμη και αν μπει νερό στο αυτί να μην υπάρχει κερί το οποίο αν βραχεί, θα φουσκώσει και θα λειτουργήσει ως βαλβίδα που μπορεί να επηρεάσει την ακοή και να οδηγήσει το παιδί σε ωτίτιδα. Ένας ακόμη τρόπος να προληφθεί, είναι ο γονέας του παιδιού να του βάζει ένα βαμβακάκι με οινόπνευμα στα αυτιά ύστερα από το μπάνιο, είτε στη θάλασσα είτε στο σπίτι, ώστε να τραβήξει την υγρασία ή ακόμη και να στεγνώσει τα αυτιά του με ένα πιστολάκι μαλλιών. Ενώ, είναι σημαντικό να εξηγήσουμε στα παιδιά, όσο καλύτερα μπορούμε, ότι μπορούν να ευχαριστηθούν το παιχνίδι στη θάλασσα, προσπαθώντας να μην έχουν συνέχεια το κεφάλι μέσα στο νερό και να μην κάνουν συνεχώς βουτιές.
Επίσης, όσον αφορά τις μπατονέτες, πλέον δεν επιτρέπεται να είναι πλαστικές αλλά πρέπει να είναι χάρτινες. Παρόλα αυτά, η χρήση τους παραμένει επικίνδυνη γιατί όσο προσεκτικοί και να είναι οι γονείς κατά την εφαρμογή τους, τα παιδιά κάνουν πάντοτε απότομες κινήσεις και μπορεί να τραυματιστούν. Επιπλέον, πρέπει να προσέχουμε, ιδίως τους καλοκαιρινούς μήνες, όταν τα παιδιά βρίσκονται έξω ή αν κοιμηθούν στο μπαλκόνι να μην μπουν έντομα στα αυτιά τους.
Πώς αντιμετωπίζεται η εξωτερική ωτίτιδα;
Η διάγνωση πρέπει να γίνει άμεσα και η διάρκεια της θεραπείας εξαρτάται από το πόσο σοβαρή και επώδυνη είναι η λοίμωξη. Στην πρώτη εξέταση, είναι απαραίτητο ο παιδο-ΩΡΛ να καθαρίσει σωστά το αυτί του παιδιού και να ελέγξει μήπως υπάρχει ρήγμα στο τύμπανο, ώστε να συνταγογραφήσει τις κατάλληλες ωτικές σταγόνες που περιέχουν αντιβιοτικό για την καταπολέμηση της λοίμωξης, πιθανώς αναμεμειγμένες με ένα φάρμακο για τη μείωση του οιδήματος του ακουστικού πόρου. Οι σταγόνες στα αυτιά χορηγούνται συνήθως πολλές φορές την ημέρα για 7-10 ημέρες. Εάν υπάρχει πύον, ο γιατρός μπορεί να χρειαστεί να το αφαιρέσει με ήπιο καθαρισμό ή αναρρόφηση, ώστε οι σταγόνες να λειτουργήσουν καλύτερα.
Για πιο σοβαρές λοιμώξεις, ο παιδο-ΩΡΛ μπορεί να συνταγογραφήσει αντιβιοτικά που λαμβάνονται από το στόμα, σε συνδυασμό με αναλγητικά που βοηθούν στη διαχείριση του πόνου. Μόλις ξεκινήσει η θεραπεία, το παιδί θα αρχίσει να αισθάνεται καλύτερα σε μία ή δύο ημέρες και σε όλη τη διάρκεια της, υπάρχει ισχυρή σύσταση να αποφεύγεται η επαφή με το νερό, τόσο στο κολύμπι όσο και στο ντους.
Το Metropolitan Hospital διαθέτει μια πρότυπη, πλήρως εξοπλισμένη και οργανωμένη Ωτορινολαρυγγολογική Κλινική , με εξειδικευμένο και έμπειρο επιστημονικό και νοσηλευτικό προσωπικό και τελευταίας τεχνολογίας εξοπλισμό. Η Ωτορινολαρυγγολιγική Κλινική είναι ανά πάσα στιγμή στη διάθεση των ασθενών, μικρών και μεγάλων, για την αντιμετώπιση όλων των πιθανών παθήσεων.
