Η μυοκαρδίτιδα είναι μια φλεγμονώδης νόσος του καρδιακού μυός, με μεγάλο εύρος κλινικής εικόνας, από ασυμπτωματική έως αρκετά σοβαρή, με πολλές επιπλοκές για την υγεία του ασθενούς, καθώς μπορεί να εξελιχθεί ακόμη και σε σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια ή θάνατο. Οι ασθενείς με μυοκαρδίτιδα είναι περισσότερο νέοι άνδρες, με μέση ηλικία τα 42 χρόνια.
Σε ποια αίτια οφείλεται;
Η μυοκαρδίτιδα ξεκινά συνήθως από ιογενή αίτια, με συχνότερους ιούς τους εντεροϊούς, τον Coxsackie B, τους αδενοϊούς και τους παρβοϊούς και η προσβολή διακρίνεται σε τρεις φάσεις:
- Oξεία φάση: Διαρκεί μερικές μέρες κατά της οποίες ο ιός προκαλεί μυοκαρδιακή νέκρωση και ενεργοποίηση του αμυντικού μηχανισμού.
- Υποξεία φάση: Διαρκεί μερικές εβδομάδες ή μήνες και δύναται να επηρεάσει τη λειτουργία του μυοκαρδίου.
- Χρόνια φάση: Πλέον έχει φτάσει να προκαλέσει διατατική μυοκαρδιοπάθεια.
Ποια είναι τα βασικά συμπτώματα;
Τα κύρια συμπτώματα είναι ο πυρετός και ο πόνος στην περιοχή του στήθους, κόπωση που συνοδεύεται από μυϊκούς πόνους, ταχυκαρδία, αρρυθμία και σημεία καρδιακής ανεπάρκειας.
Μπορούν οι μυοκαρδίτιδες να προκαλέσουν αιφνίδιους θανάτους σε αθλητές και αθλούμενους με φυσιολογική καρδιά; Είναι μεγάλο το ποσοστό των περιστατικών που έχει παρατηρηθεί που να δικαιολογεί αυτή την εγρήγορση από την ιατρική κοινότητα;
Το αναφερόμενο ποσοστό είναι πολύ μικρό, καθώς επισήμως συναντάμε μόνο 10 με 20 περιστατικά μυοκαρδίτιδας ανά 100.000 άτομα το χρόνο. Όμως, το συγκεκριμένο ποσοστό υποεκτιμάται, γιατί πολλά από τα κρούσματα μυοκαρδίτιδας παρουσιάζονται με ήπια συμπτώματα ή είναι τελείως ασυμπτωματικά και δεν καταγράφονται. Αν λάβουμε υπόψιν μας πως τα τελευταία χρόνια ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού παγκοσμίως έχει αρρωστήσει από Covid-19 και από άλλες ιώσεις μαζικά, ο συνολικός αριθμός των ασθενών είναι αρκετά μεγαλύτερος από όσο λέει η στατιστική. Συνυπολογίζοντας δε, ότι έως το 30% των αιφνίδιων θανάτων σε νεαρές ηλικίες συμβαίνουν από μυοκαρδίτιδες, συνειδητοποιούμε ότι πρέπει να υπάρχει εγρήγορση και από την ιατρική κοινότητα αλλά και τον υπόλοιπο κόσμο.
Εμπλέκονται συγκεκριμένοι ιοί σε αυτήν την υπόθεση;
Ο πιο γνωστός και αυτός με τον οποίο ασχολούμαστε περισσότερο τον τελευταίο καιρό είναι ο κορονοϊός, αλλά όλοι οι ιοί, κυρίως του αναπνευστικού, όπως ο ιός της γρίπης, οι αδενοϊοί, ο ιός Coxcackie που προσβάλλει πολύ συχνά τα παιδιά, μπορούν να προκαλέσουν προσβολή του μυοκαρδίου και ως αποτέλεσμα να εκδηλωθεί μυοκαρδίτιδα. Προσβολή μπορεί να γίνει είτε στην οξεία φάση της ίωσης, είτε να προκληθεί μία αντίδραση ανοσολογικού μηχανισμού, έναν με δύο μήνες μετά, όπως συμβαίνει στην περίπτωση του κορονοϊού.
Ποια μέτρα μπορούμε να λάβουμε για να μειωθεί αυτός ο κίνδυνος;
Το κυριότερο μέτρο είναι πως όταν είμαστε άρρωστοι δεν πρέπει να αθλούμαστε. Ένα παιδί ή ένας ενήλικας που είναι καταβεβλημένος ακόμα και αν δεν έχει πυρετό, θα πρέπει να απέχει από όλες τις δραστηριότητες του. Όταν αισθανθεί υγιής και ακμαίος, μπορεί να επιστρέψει σταδιακά στις δραστηριότητες του, προσέχοντας όμως μήπως εμφανιστούν τα συμπτώματα που έχουν προαναφερθεί. Εννοείται ότι αν κάποιος έχει πυρετό, το διάστημα της αποχής θα πρέπει να παραταθεί και αν εμφανιστούν πολύ πιο σοβαρά συμπτώματα στο αναπνευστικό του ή πόνος στο στήθος ή στον θώρακα γενικότερα, θα πρέπει να συμβουλευτεί τον καρδιολόγο του.
Έχουμε ακούσει ότι μετά τον κορονοϊό πρέπει να κάνουμε έναν καρδιολογικό έλεγχο. Τι σημαίνει αυτό;
Υπάρχει μεγάλη συζήτηση σχετικά με το τι ελέγχους πρέπει να κάνουμε, πότε και με ποιον τρόπο και υπάρχει σίγουρα εξατομικευμένη προσέγγιση στην ιατρική, με εξετάσεις και θεραπείες για κάθε ασθενή ξεχωριστά. Στο επίκεντρο της συζήτησης βρίσκονται οι επαγγελματίες αθλητές αλλά και όλοι εκείνοι που αθλούνται συχνά ή ερασιτεχνικά. Αυτοί θα πρέπει να ελεγχθούν υποχρεωτικά, λόγω του ότι πολλές κακοήθεις αρρυθμίες που εμφανίζονται όταν το μυοκάρδιο είναι προσβεβλημένο από μυοκαρδίτιδα, γίνονται κατά τη διάρκεια της άσκησης. Άρα, ένας καρδιολογικός έλεγχος με κλινική εξέταση, λεπτομερές ιστορικό, ηλεκτροκαρδιογράφημα και triplex, ίσως είναι το λιγότερο που πρέπει να πραγματοποιηθεί, από όσους ασκούνται συστηματικά ή θέλουν να αρχίσουν άσκηση, ακόμα και τα παιδιά.
Το Metropolitan Hospital διαθέτει μια σύγχρονη, άρτια εξοπλισμένη και οργανωμένη Καρδιολογική Κλινική, αντάξια των καλύτερων καρδιολογικών κέντρων του εξωτερικού, με άριστο επιστημονικό και νοσηλευτικό προσωπικό, καθώς και προηγμένης τεχνολογίας εξοπλισμό. Καθημερινά, αποδεικνύει την επιστημονική της αρτιότητα στην περίθαλψη και θεραπεία δύσκολων και περίπλοκων καρδιολογικών περιστατικών, κερδίζοντας έτσι την εμπιστοσύνη των ασθενών και των οικογενειών τους.