Ο Βλαισός Μέγας Δάκτυλος (Κότσι) είναι η επί τα εκτός παρεκτόπιση του μεγάλου δακτύλου στον Άκρο Πόδα. Είναι μια σύνθετη παραμόρφωση της πρώτης ακτίνας, που συνοδεύεται συνήθως από παραμορφώσεις και συμπτώματα στα υπόλοιπα δάκτυλα.
Αιτιολογία και Παθογένεια
Η ακριβής αιτιολογία του Βλαισού Μεγάλου Δακτύλου παραμένει ακόμα ασαφής, όμως διάφοροι παράγοντες έχουν ενοχοποιηθεί για την ανάπτυξη και εξέλιξή της.
Η πάθηση αυτή είναι αρκετά συχνή σε νέα άτομα και ειδικότερα σε γυναίκες. Εκτός από δυσμορφία του ποδιού, προκαλεί δυσχέρεια στην υπόδηση, εύκολη κόπωση και συχνά πόνο.
Θεραπεία
Η αντιμετώπιση του Βλαισού Μεγάλου δακτύλου, όπως και σε άλλες ορθοπαιδικές παθήσεις, σε πρώτο στάδιο είναι μη χειρουργική. Δηλαδή προτείνονται φαρδύτερα παπούτσια και άλλα ορθοπαιδικά βοηθήματα και πάτοι.
Όταν στο πόδι δεν υπάρχει ανακούφιση ή δημιουργηθεί μεγάλη παραμόρφωση καταφεύγουμε στη χειρουργική θεραπεία. Επειδή έχουν περιγραφεί περισσότερες από 100 διαφορετικές χειρουργικές τεχνικές για να διορθωθεί το κότσι, θα συμπυκνώσουμε τα βασικά χαρακτηριστικά, ομαδοποιώντας τις επεμβάσεις αυτές σε βασικές ενότητες.
- Επεμβάσεις αφαίρεσης της εξόστωσης (κότσι)
- Επεμβάσεις οστεοτομίας του 1ου μεταταρσίου
- Επεμβάσεις μαλακών μορίων
- Επεμβάσεις αρθρόδεσης της 1ης ΜΦ αρθρώσεως.
Η επιλογή της μεθόδου (κλειστή ή ανοικτή με πολύ μικρή τομή) έχει να κάνει καθαρά με την παθολογία του άκρου ποδός και, φυσικά, με το αποτέλεσμα που επιδιώκουμε.
Η θεραπεία του Βλαισού Δακτύλου επιτυγχάνεται με ελάχιστα επεμβατική μέθοδο. Η επέμβαση γίνεται με τοπική αναισθησία (Block) στο τμήμα του ποδιού που χειρουργείται. Οι οστεοτομίες γίνονται με μικρά εργαλεία . Το μέγεθος της τομής κατ’ αυτήν την ελάχιστα επεμβατική τεχνική είναι έως 2 εκατοστά.
Εξαιρούνται οι πολύ βαριές παραμορφώσεις.
Η συγκράτηση του 1ου μεταταρσίου (Κότσι) γίνεται με ειδικές βιοσυμβατές βίδες τιτανίου για μόνιμο αποτέλεσμα χωρίς υποτροπή. Ο ασθενής περπατάει αμέσως μετά το χειρουργείο, με το ειδικό μετεγχειρητικό υπόδημα, χωρίς γύψο ή πατερίτσες. Σε περιπτώσεις που συνυπάρχουν και άλλες παραμορφώσεις στο πόδι όπως είναι η σφυροδακτυλία, οι εξοστώσεις, οι τύλοι και τα εξαρθρήματα των δακτύλων κτλ., πρέπει να διορθώνονται και αυτές, για την επίτευξη βέλτιστου και λειτουργικού αισθητικού αποτελέσματος.
Περιγραφή της ελάχιστα επεμβατικής τεχνικής
- Η επέμβαση γίνεται με αναισθησία μόνο στο τμήμα του ποδιού που χειρουργείται, με ένεση παρόμοια με των οδοντιάτρων.
- Το μέγεθος των ελάχιστα παρεμβατικών τομών είναι περίπου έως 2 εκατοστά ̶ εξαιρούνται οι πολύ βαριές παραμορφώσεις.
- Η διόρθωση του 1ου μεταταρσίου, δηλαδή ο Βλαισός–«Κότσι» συγκρατείται με ειδικές βιοσυμβατές βίδες τιτανίου, έτσι ώστε να αποφεύγονται οι αποτυχίες της παλαιότερης διαδερμικής τεχνικής. Οι βίδες αυτές δεν είναι απαραίτητο να αφαιρεθούν και δεν εμποδίζουν την κίνηση των δακτύλων.
- Ο/η ασθενής περπατάει αμέσως μετά το χειρουργείο, με το ειδικό μετεγχειρητικό υπόδημα, χωρίς γύψο ή πατερίτσες.
- Εάν η παραμόρφωση είναι αμφοτερόπλευρη (και στα δύο πόδια), συνήθως αντιμετωπίζεται στο ίδιο χειρουργείο.
- Η παραμονή στην κλινική είναι από λίγες ώρες μέχρι ένα βράδυ, αναλόγως της ασφαλιστικής κάλυψης.
- Ο μετεγχειρητικός πόνος ελέγχεται αποτελεσματικά με σύγχρονες τεχνικές αναισθησίας-αναλγησίας. Τα γνωστά προβλήματα υπερβολικού μετεγχειρητικού πόνου αναφέρονται σε παλαιότερες ή μη δόκιμες τεχνικές, χειρουργικές και αναισθησιολογικές.
- Επιτρέπονται οι μετακινήσεις αλλά συνιστάται το χειρουργημένο πόδι να είναι όσο το δυνατόν περισσότερη ώρα σε ανάρροπη θέση (ψηλά, πάνω σε μαξιλάρια) για 20 μέρες.
- Ευρύχωρα παπούτσια (π.χ. αθλητικά) μπορεί να χρησιμοποιηθούν τέσσερις εβδομάδες μετά το χειρουργείο.
- Το μετεγχειρητικό οίδημα (πρήξιμο) υποχωρεί σταδιακά , χωρίς αυτό να προκαλεί δυσκολίες στο περπάτημα.
- Δεν χρησιμοποιείται LASER όπως κάποιοι διαδίδουν με μόνο σκοπό την παραπλάνηση των ασθενών.
Η συνήθης ερώτηση των ασθενών
Πολλοί γνωστοί μου χειρουργήθηκαν για κότσι αλλά η εγχείρηση δεν πέτυχε. Γιατί να πετύχει η δικιά μου;
Είναι απολύτως αναμενόμενο να υπάρχουν υψηλά ποσοστά αποτυχίας σε μια επέμβαση όταν ο χειρουργός δεν είναι εξειδικευμένος στο συγκεκριμένο αντικείμενο και υποτιμά τη δυσκολία της επέμβασης. Όπως είναι η παγκόσμια τάση, σύντομα και στην Ελλάδα θα ισχύει το: «Ο Α είναι ειδικός στη σπονδυλική στήλη, ο Β στο πόδι ,ο Γ στο χέρι». Επίσης, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως μια μοντέρνα τεχνική δεν εγγυάται καλά αποτελέσματα από μόνη της.
Πρέπει και ο χειρουργός να έχει την απαραίτητη εξιδίκευση και εκπαίδευση στη χειρουργική του ποδιού και της ποδοκνημικής.
Οι σύγχρονες τεχνικές αποσκοπούν όχι απλά στο κόψιμο του «Κοτσιού», αλλά:
- στη δημιουργία ενός φυσιολογικού ποδιού
- στην ελαχιστοποίηση του πόνου με ειδικές τεχνικές αναισθησίας
- στην αποφυγή των υποτροπών (δηλαδή να μην επανέλθει η παραμόρφωση)
- στη δυνατότητα χρήσης υποδημάτων (μόδας κ.ά) μετά την ανάρρωση.
