Καθημερινά, σχεδόν το 90% των μετακινήσεων πραγματοποιείται με αυτοκίνητο ή άλλου τύπου χερσαία μέσα. Τα σύγχρονα αυτοκίνητα και φορτηγά έχουν σχεδιαστεί με προηγμένα χαρακτηριστικά, καλύτερη απόδοση καυσίμου και μεγαλύτερη άνεση. Υπάρχουν όμως ενδείξεις ότι η οδήγηση και ο σχεδιασμός των καθισμάτων των αυτοκινήτων, λεωφορείων ή φορτηγών μπορεί να σχετίζονται με τον χρόνιο πόνο στην μέση.
Γιατί το κάθισμα του αυτοκινήτου διαφέρει από ένα συνηθισμένο κάθισμα;
Όταν το αυτοκίνητο δεν κινείται, το κάθισμα στη θέση οδήγησης δεν είναι πολύ διαφορετικό από το κάθισμα σε μια αναπαυτική καρέκλα. Μόλις όμως το όχημα αρχίσει να κινείται, τα πράγματα αλλάζουν. Όταν το όχημα κινείται, το σώμα υπόκειται σε δυνάμεις επιτάχυνσης και επιβράδυνσης, σε πλευρική ταλάντευση αλλά και δονήσεις. Την ίδια στιγμή τα πόδια χρησιμοποιούνται ενεργά, το δεξί πόδι στο γκάζι και το φρένο ενώ το αριστερό στο συμπλέκτη. Όταν τα πόδια είναι ενεργά δεν μπορούν να σταθεροποιήσουν το κάτω μέρος του σώματος, όπως συμβαίνει όταν τοποθετούνται στο έδαφος κατά τη διάρκεια του καθίσματος σε μια καρέκλα. Υπάρχουν ενδείξεις ότι ο συνδυασμός αυτών των παραγόντων, σε συνδυασμό με το σχεδιασμό του καθίσματος του αυτοκινήτου, αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης πόνου στη μέση.
Η οδήγηση σχετίζεται με τον πόνο στη μέση;
Σύμφωνα με έρευνα η οποία μελέτησε την επίδραση των δονήσεων όταν ένα άτομο κάθεται σε κάθισμα αυτοκινήτου, η φυσική συχνότητα συντονισμού της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης η οποία ανέρχεται στα 4-5 Hz, κατά τη διάρκεια της οδήγησης αυξάνεται, γεγονός που, με τη σειρά του, μπορεί να οδηγήσει σε υψηλές φορτίσεις της κατώτερης σπονδυλικής στήλης και αυξημένο κίνδυνο για την εμφάνιση οσφυαλγίας.
Σύμφωνα με μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε οδηγούς στις ΗΠΑ και στη Σουηδία το 50% των ερωτηθέντων ανέφερε πόνο στη ράχη. Η ανάλυση των πιθανών αιτιών της ραχιαλγίας έδειξε ότι η μακροχρόνια έκθεση σε κραδασμούς ήταν ένας από τους υψηλότερους παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση χρόνιου πόνου στον αυχένα, την πλάτη και τη μέση. Σύμφωνα με μια άλλη πρόσφατη σουηδική μελέτη σε περισσότερους από 1.000 πωλητές, καταγράφηκε σημαντικά αυξημένος κίνδυνος για πόνο στον αυχένα και τη μέση μεταξύ εκείνων που οδηγούσαν μεγάλες αποστάσεις και περνούσαν αυξημένο χρόνο κάθε μέρα στο αυτοκίνητό τους.
Μια ακόμη έρευνα σε περισσότερους από 7000 κατοίκους του Παρισιού έδειξε ότι η αρνητική επίδραση της οδήγησης στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης αυξανόταν όσο αυξανόταν η διάρκεια της οδήγησης, ιδιαίτερα για αυτούς που οδηγούσαν για 4 ή περισσότερες ώρες, την ημέρα.
Υπάρχει ιδανικός σχεδιασμός για το κάθισμα του αυτοκινήτου;
Το ιδανικό κάθισμα του αυτοκινήτου θα πρέπει να διαθέτει:
- Ρυθμιζόμενη κλίση πλάτης
- Ρυθμιζόμενο ύψος
- Ρυθμιζόμενη κλίση βάσης
- Σκληρό μαξιλάρι βάσης
- Ρυθμιζόμενη οσφυϊκή υποστήριξη
- Ρυθμιζόμενους πλευρικούς βραχίονες στήριξης (όσο φαρδύτεροι τόσο καλύτερα)
- Ρυθμιζόμενο προσκέφαλο με μαξιλάρι, για να υποστηρίζει τη φυσιολογική αυχενική λόρδωση
- Αμορτισέρ καθίσματος για την απόσβεση συχνοτήτων μεταξύ 1-20 Hz
- Γραμμική κίνηση καθίσματος εμπρός-πίσω, για να επιτρέπει σε οδηγούς διαφορετικού ύψους να φτάνουν στα πεντάλ
Τι να ψάξετε στο κάθισμα του οδηγού όταν αγοράσετε το επόμενο αυτοκίνητό σας:
Είναι πιθανό ότι πολλά από τα αυτοκίνητα στην αγορά δεν θα έχουν κάθισμα οδηγού με όλα τα χαρακτηριστικά του ιδανικού καθίσματος που περιγράφονται παραπάνω. Κάποια θα έχουν περισσότερα κάποια λιγότερα, γι’ αυτό επιλέξτε σοφά. Δώστε ιδιαίτερη προσοχή στις ακόλουθες οδηγίες που θα σας βοηθήσουν να προστατέψετε τη σπονδυλική σας στήλη όταν οδηγείτε.
- Άνεση καθίσματος: ρυθμίστε το κάθισμα όσο καλύτερα μπορείτε ώστε να αισθάνεστε άνετα. Αρχίστε με:
- την απόσταση του καθίσματος από τα πεντάλ
- το ύψος του καθίσματος
- την κλίση της πλάτης του καθίσματος.
Στη συνέχεια, προχωρήστε σε περαιτέρω χρήσιμες ρυθμίσεις:
- ρυθμίστε την κλίση του μπροστινού μέρους του καθίσματος, έτσι ώστε να μην πιέζει το πίσω μέρος των γόνατων σας
- εξασφαλίστε στήριξη για το κατώτερο μέρος της πλάτης και τη μέση. Αυτό γίνεται μέσω της ρύθμισης του βάθους του καθίσματος (αν το κάθισμα διαθέτει ρυθμιζόμενο σε όγκο μαξιλάρι)
- ρυθμίστε το προσκέφαλο έτσι ώστε να στηρίζει τον αυχένα
- ρυθμίστε τα στηρίγματα των βραχιόνων σε ύψος.
- Αλλάξτε τη θέση του σώματός σας: θυμηθείτε να μετακινείτε το σώμα σας ανά διαστήματα, κατά τη διάρκεια του ταξιδιού.
- Κάντε διαλείμματα στην οδήγηση: για να αποφευχθεί η κόπωση του σώματος, συμπεριλαμβανομένων και των μυών που περιβάλλουν τη σπονδυλική στήλη, κάντε αρκετά συχνά στάσεις, ώστε να μπορείτε να σταθείτε όρθιοι και να μετακινηθείτε.
- Χρησιμοποιήστε αξεσουάρ καθισμάτων: στην αγορά υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία αξεσουάρ καθισμάτων αυτοκινήτου που μπορούν να βελτιώσουν την άνεσή σας ενώ οδηγείτε.