Περισσότερες από 800.000 επεμβάσεις αποκατάστασης κήλης γίνονται σε ετήσια βάση, κατά μέσο όρο, στην Αμερική αποτελώντας, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, κάποιες από τις πιο συχνές εγχειρήσεις της γενικής χειρουργικής.
Αρκετές από αυτές γίνονται με την παραδοσιακή «ανοικτή» μέθοδο, της οποίας υπάρχουν πολλαπλές παραλλαγές, καθώς πολλές ανοικτές επεμβάσεις έχουν μεγάλα ποσοστά υποτροπών ̶ της τάξεως του 6% περίπου, με κύριο αποτέλεσμα να ξαναδημιουργούνται οι κήλες.
Τα τελευταία 10 χρόνια, η λαπαροσκοπική επέμβαση αποκατάστασης κήλης, κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος και αυτό είναι λογικό, αν αναλογιστεί κανείς ότι το ποσοστό υποτροπής είναι κάτω του 1%. Τώρα πια, με την εξέλιξη της τεχνολογίας και τη χρήση του ρομπότ στη χειρουργική η αποκατάσταση της κήλης γίνεται ακόμη πιο εύκολα, πιο γρήγορα και πιο ανώδυνα. Η νέα, επαναστατική μέθοδος της ρομποτικής αποκατάστασης αποτελεί την καλύτερη και πιο σύγχρονη αντιμετώπιση για τον πάσχοντα, καθώς αφενός μεν προσφέρει όλα τα πλεονεκτήματα της ατραυματικής ενδοσκοπικής χειρουργικής, αφετέρου δε εμφανίζει μηδαμινά ποσοστά υποτροπής.
Οι συζητήσεις στα χειρουργικά συνέδρια για την αντιμετώπιση της κήλης, πριν την εμφάνιση της ρομποτικής χειρουργικής, ήταν κυρίως γύρω από τις υποτροπές, την αντιμετώπισή τους και το πώς θα ελαττωθεί το ποσοστό τους. Τώρα πλέον οι συζητήσεις επικεντρώνονται γύρω από την ελαχιστοποίηση του πόνου και την άμεση επιστροφή στην καθημερινότητα. Ο Δρ Διαμαντής Θωμάς, Διευθυντής Χειρουργός στο Metropolitan Hospital, μας ενημερώνει για τα πλεονεκτήματα της νέας μεθόδου, αρχίζοντας από το «α».
Τι είναι η κήλη;
«Με τον όρο κήλη ονομάζουμε το φαινόμενο κατά το οποίο τα εσωτερικά στρώματα των κοιλιακών μυών αδυνατίζουν, δημιουργώντας ένα χάσμα μέσα από το οποίο προβάλλει κάποιο σπλάχνο, καθώς η εσωτερική επένδυση της κοιλιάς σπρώχνει μέσα από την αδυνατισμένη περιοχή του κοιλιακού τοιχώματος, δημιουργώντας ένα μικρό μπαλόνι – σαν σάκο. Κήλη μπορεί να εμφανίσουν γυναίκες και άντρες. Το πρόβλημα αυτό αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, μπορεί να οδηγήσει στην έξοδο και το «στραγγαλισμό» του εντέρου, που μερικές φορές ανατάσσεται εύκολα από τον ίδιο τον ασθενή, κάποιες φορές όμως δεν ανατάσσεται, οπότε απαιτείται επείγουσα επέμβαση».
Ποιες είναι οι επιλογές ως προς τη θεραπεία;
«Δεν υπάρχουν πολλές επιλογές για κάποιον που πάσχει από κήλη. Η συντηρητική αγωγή με χρήση κηλεπιδέσμου δεν συνιστάται, διότι δεν είναι αποτελεσματική, εκτός του ότι μπορεί να προκληθούν ακόμα και συμφύσεις. Όλες σχεδόν οι κήλες απαιτούν χειρουργική επέμβαση».
Τρόποι χειρουργικής αποκατάστασης;
«Οι χειρουργικές επεμβάσεις, μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ΄90, γίνονταν με τον κλασικό τρόπο της ανοικτής χειρουργικής. Με τη μέθοδο αυτή, η τομή επεκτείνεται από το δέρμα, στο υποδόριο λίπος και τις μυϊκές περιτονίες, προκειμένου ο χειρουργός να φτάσει στο επίπεδο της βλάβης. Για την αποκατάσταση της βλάβης, χρησιμοποιούνται είτε μόνο ράμματα, είτε ένα κομμάτι χειρουργικού πλέγματος. Στη συγκεκριμένη μέθοδο, η χρήση μόνο ραμμάτων εμφανίζει πιθανότητες υποτροπής της τάξης του 10%, ενώ στην τεχνική της χρήσης πλέγματος, οι πιθανότητες υποτροπής κινούνται στο επίπεδο του 1%. Γι’ αυτό και, τις τελευταίες δύο δεκαετίες, έχει επικρατήσει η χρήση πλέγματος, καθώς με το πλέγμα δεν έχουμε τάση στους ιστούς και καλύπτεται το κενό που επέτρεψε στην κήλη να εμφανιστεί».
Πότε μπαίνει στη ζωή μας η λαπαροσκοπική αποκατάσταση;
«Τέλη της δεκαετίας του ’90, μια νέα μέθοδος ανέτρεψε κυριολεκτικά τα δεδομένα σε πολλές χειρουργικές επεμβάσεις. Επρόκειτο για τη ρομποτική αποκατάσταση της κήλης. Κατ’ αυτήν ο χειρουργός χειρίζεται τους ιστούς όχι με άμεση επαφή αλλά μέσω μιας οθόνης και με ειδικά ρομποτικά εργαλεία. Σ’ αυτή την εξέλιξη βοήθησε η ανάπτυξη της τεχνολογίας, δηλαδή η χρήση ρομποτικών συστημάτων καθοδηγουμένων από ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Στο πλαίσιο δε της ρομποτικής χειρουργικής, το σύστημα DA VINCI έδωσε τη δυνατότητα αποκατάστασης της κοιλιοκήλης, της ομφαλοκήλης, της ΜΤΧ κοιλιοκήλης και της βουβωνοκήλης με εξωπεριτοναϊκή προσπέλαση (e- TEP), δηλαδή για εξ ολοκλήρου ρομποτικό χειρουργείο, χωρίς να εισέλθουν τα χειρουργικά ρομποτικά εργαλεία εντός της περιτοναϊκής κοιλότητας».
Κύριε Θωμά, είσαστε ο πρώτος χειρουργός στην Ελλάδα που πραγματοποίησε αυτήν την επέμβαση. Πείτε μας περισσότερα γι’ αυτό.
«Πράγματι, η επέμβαση αυτή πραγματοποιήθηκε στο Metropolitan Hospital από τον υποφαινόμενο, με απόλυτη επιτυχία. Η συγκεκριμένη επέμβαση έγινε με γενική αναισθησία και διήρκεσε λιγότερο από μία ώρα. Η τεχνική αυτή επέτρεψε στον ασθενή να αναρρώσει πιο γρήγορα και να έχει μικρότερη μετεγχειρητική ταλαιπωρία. Το ίδιο ισχύει και για όλους τους ασθενείς που υποβάλλονται σε επέμβαση με τη συγκεκριμένη μέθοδο. Μετά από μία με δύο μέρες από την επέμβαση, αισθάνονται και είναι απολύτως υγιείς, απαλλαγμένοι από τις ενοχλήσεις τους και έτοιμοι να επιστρέψουν άμεσα στις καθημερινές τους δραστηριότητες, ενώ, με την πάροδο των εβδομάδων, όλα τα σημάδια της επέμβασης εξαφανίζονται πλήρως, διασφαλίζοντας έτσι ένα άριστο αισθητικό αποτέλεσμα.
Η νέα χειρουργική τεχνική συνδυάζει όλα τα πλεονεκτήματα της εξωπεριτοναϊκής προσπέλασης και τα οφέλη της ρομποτικής χειρουργικής.
Η εξωπεριτοναϊκή προσπέλαση συμβάλλει στο να αποφύγουμε τραυματισμό των σπλάχνων, στην τοποθέτηση του πλέγματος στην καλύτερη ανατομική θέση, στην αποφυγή δημιουργίας υγρώματος, στην αποφυγή διαπύησης του πλέγματος και στην αποφυγή συμφύσεων μεταξύ πλέγματος και εντέρου.
Τα πλεονεκτήματα της ρομποτικής χειρουργικής, για το χειρουργό, είναι: η τρισδιάστατη (3D) εικόνα με πολύ μεγάλη μεγέθυνση (ο χειρουργός έχει την αίσθηση ότι βρίσκεται εντός της περιτοναϊκής κοιλότητας).
Η ύπαρξη διορθωτικού φίλτρου για απόσβεση ενδεχομένου τρόμου (τρέμουλο) των χεριών του χειρουργού, με αποτέλεσμα μεγαλύτερη ακρίβεια στις λεπτές χειρουργικές κινήσεις.
Τα χειρουργικά ρομποτικά εργαλεία πραγματοποιούν όλες τις κινήσεις που πραγματοποιεί το ανθρώπινο χέρι, με περιστροφή 360ο στο χειρουργικό πεδίο. Επομένως, ο χειρουργός πραγματοποιεί δύσκολους χειρισμούς με μεγαλύτερη άνεση.
Ένα άλλο μεγάλο πλεονέκτημα είναι ο προσχεδιασμός του χειρουργείου στον Η/Υ, χρησιμοποιώντας εικόνες των οργάνων από προηγηθείσες εξετάσεις όπως η Αξονική Τομογραφία ή η Μαγνητική Τομογραφία, που ο χειρουργός μπορεί να ανακαλέσει στην οθόνη του κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επεμβάσεως (Intraoperational Navigation).
Για τον ασθενή, τα πλεονεκτήματα είναι: ταχύτερη ανάρρωση, μείωση του χρόνου παραμονής στο νοσοκομείο, ελαχιστοποίηση του μετεγχειρητικού πόνου. Επίσης, ένα αναίμακτο χειρουργείο και τα καλυτέρα δυνατά αισθητικά αποτελέσματα, λόγω του μικρού μεγέθους των τομών.
Όλες οι κήλες του κοιλιακού τοιχώματος επιδέχονται ρομποτική αποκατάσταση, δηλαδή οι εξωτερικές κήλες όπως οι βουβωνοκήλες, οι ομφαλοκήλες, οι μηροκήλες, οι μετεγχειρητικές κήλες , οι κήλες λευκής γραμμής ή επιγαστρικές κήλες, το σύνδρομο κοιλιακών προσαγωγών που παρουσιάζουν οι αθλητές ακόμη και οι πιο σπάνιες κήλες όπως η σπιγγέλιος κήλη η littre και άλλες. Ρομποτικά μπορεί να αντιμετωπιστούν επίσης και οι εσωτερικές κήλες (διαφραγματοκήλες)».
