Ο Σακχαρώδης Διαβήτης είναι μια παθολογική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα.Όταν τρώμε, ο οργανισμός μας διασπά τα τρόφιμα και τα μετατρέπει σε γλυκόζη η οποία με την βοήθεια της ινσουλίνης μετακινείται στα κύτταρα όπου χρησιμοποιείται για την παραγωγή ενέργειας.
Στον Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 (ΣΔΔ2) το πάγκρεας δεν παράγει όση ινσουλίνη απαιτείται για την διαδικασία αυτή ή τα κύτταρα του οργανισμού δεν επιτρέπουν στην ινσουλίνη να εισάγει σε αυτά την γλυκόζη και έτσι αυτή παραμένει στο αίμα σε υψηλά επίπεδα.
Οι βασικοί παράγοντες ανάπτυξης Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 είναι το οικογενειακό ιστορικό, το υπερβολικό βάρος, η έλλειψη άσκησης και η κακή διατροφή και εμφανίζεται συχνότερα μετά την ηλικά των 40 ετών.
Η παχυσαρκία αποτελεί την πιο σημαντική αιτία εμφάνισης ΣΔΔ2 και πλέον υπάρχουν σαφείς ενδείξεις οτι η αποτελεσματική αντιμετώπιση της, μέσω μιας υποθερμιδικής δίαιτας που θα επιφέρει σημαντική απώλεια βάρους, είναι το κλειδί στην αποτροπή ή επιβράδυνση της εμφάνισης αυτού του τύπου διαβήτη.
Ο ρόλος της διατροφής στην πρόληψη του ΣΔΔ2 είναι πολύ σημαντικός και βασίζεται σε δύο μόνο σημεία , στην διατήρηση του βάρους σε φυσιολογικά επίπεδα και στην αποφυγή υπερβολικής κατανάλωσης σακχάρων. Έτσι η πρόληψη επιτυχάνεται απλά με μια ισορροπημένη δίαιτα σε συνδιασμό με κάποια ελαφριά άσκηση.
Στην αντιμετώπιση ή ρύθμιση του ΣΔΔ2 ο ρόλος της διατροφής είναι πιο σύνθετος αλλά και πολύ πιο σημαντικός. Ο ασθενής με την βοήθεια του Ιατρού ή του Διαιτολόγου πρέπει να εκπαιδευτεί σε έναν συγκεκριμένο τρόπο διατροφής με τον οποίο θα καταφέρει να ρυθμίσει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα του και έτσι να μειώσει ή να αποφύγει την χρήση φαρμάκων. Επίσης η κατάλληλη διατροφή συμβάλλει σημαντικά στην πρόληψη πιθανών επιπλοκών που προκαλούνται απο μη ρυθμισμένα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα (όπως καρδιαγγειακές παθήσεις, νεφρική ανεπάρκεια, «διαβητικό πόδι» κ.α.)
Οι δύο βασικοί στόχοι της δίαιτας ενός διαβητικού είναι η απώλεια βάρους σε υπέρβαρα άτομα και η ρύθμιση του σακχάρου σύμφωνα με την δοσολογία των φαρμακευτικών σκευασμάτων που χρησιμοποιούνται, ώστε να αποφεύγονται περιστατικά σοβαρής υπογλυκαιμίας ή υπεργλυκαιμίας.
Κάποιοι σημαντικοί κανόνες στην δίαιτα ενός διαβητικού είναι ο σωστός καταμερισμός τον υδατανθράκων, η επιλογή τροφών με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη,η αύξηση της κατανάλωσης φυτικών ινών, η κατανάλωση μικρών και συχνών γεύματων, η καθιέρωση σταθερού ωραρίου κατανάλωσης των γευμάτων, η ελλάτωση του ολικού προσλαμβανούμενου λίπους αλλα και η αντικατάσταση του ζωικού λίπους με φυτικό. Όσον αφορά την επιλογή τροφίμων ο ασθενής μετά από την εκμάθηση αυτού του νέου τρόπου διατροφής θα μπορεί να καταναλώνει σχεδόν οτι τρόφιμο επιθυμεί στην σωστή ποσότητα. Γενικώς όμως πρέπει να γνωρίζει οτι:
Επιτρέπεται να καταναλώνει:
- Μοσχάρι άπαχο, κοτόπουλο, ψάρι (βραστά ή ψητά)
- Γαλακτοκομικά άπαχα
- Λαχανικά
- Μυρωδικά, σκόρδο, λεμόνι, δυόσμο, πιπέρι
- Καφέ, τσάι, σόδα και άλλα αφεψήματα
Πρέπει να περιορίσει:
- Ζυμαρικά, πατάτες, ρύζι, ψωμί και φρυγανιές
- Φρούτα (να προτιμάει άγουρα και άγλυκα όπως πράσινο μήλο)
- Αρακά, μπιζέλια, κουνουπίδι, αγκινάρες, πράσα, κρεμμύδια και ντομάτα
- Οσπρια, λάδι
Και να αποφύγει:
- Ζάχαρη και τα παράγωγα της όπως γλυκά, σοκολάτες, καραμέλες, μαρμελάδα, σιρόπι, μέλι, κεικ,συσκευασμένους χυμούς φρούτων, αναψυκτικά και αλκοολούχα ποτά
- Πολύ ώριμα και γλυκά φρούτα
- Γλυκά λαχανικά (πατζάρια)
- Ζωικά λίπη (βούτυρο) και γενικά λιπαρά φαγητά (αρνί, χοιρινό, κοτόπουλο με πέτσα, λιπαρά τυριά, αλλαντικά , εντόσθια, τηγανιτά)
Τέλος, δεν πρέπει να παραλείψουμε και την σημασία της σωματικής άσκησης στον ΣΔΔ2. Συγκεκριμένα η άσκηση μειώνει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα και αυξάνει την ευαισθησία του σώματος στην ινσουλίνη. Έτσι επιβάλλεται να γίνει κι αυτη μέρος της καθημερινότητας ενός διαβητικού έστω και με την μορφή ελαφριάς έντασης άσκησης (περπάτημα).
