Τα κονδυλώματα είναι οι μυρμηγκιές των γεννητικών οργάνων. Ανήκουν στην ευρύτερη οικογένεια του ιού HPV (Human Papilloma Virus), του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων. Είναι το πιο συχνό σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα. Περίπου το το 80% του πληθυσμού των σεξουαλικά ενεργών ατόμων θα έρθουν σε επαφή με τον ιό σε κάποια στιγμή της ζωής τους. Από αυτά μόνο το ένα τέταρτο (25%) θα κάνουν κλινική εκδήλωση, δηλαδή θα εμφανίσουν κονδυλώματα ορατά κατά την κλινική εξέταση.
Πώς μεταδίδονται;
Με τη σεξουαλική επαφή. Γενικά, όταν κάποιο άτομο έρθει σε επαφή με τον ιό προκύπτουν δύο ενδεχόμενα: ή θα παραμείνει φορέας ή θα απορρίψει τον ιό. Εάν δεν κολλήσει άλλο στέλεχος του ιού μετά από δύο χρόνια μπορεί να αυτοϊαθεί (συμβαίνει στο 50% των περιπτώσεων).
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Εμφανίζονται κάποια μικρά σπυράκια ή μικρά «κουνουπιδάκια» τα οποία όταν εντοπιστούν κατά την κλινική εξέταση καθιστούν δεδομένη τη μόλυνση από τον ιό. Δυστυχώς δεν υπάρχει εξέταση αίματος που να τεκμηριώνει την ύπαρξη του ιού. Συνεπώς, η διάγνωση γίνεται κατά κανόνα κλινικά. Εάν χρειαστεί να τεκμηριώσουμε τη διάγνωση θα πάρουμε ένα κομματάκι δέρματος και θα γίνει βιοψία. Εάν θέλουμε να δούμε για ποιο στέλεχος του ιού πρόκειται θα κάνουμε PCR. Το PCR είναι μια τεχνική ελέγχου που μας επιτρέπει όχι μόνο να διαπιστώσουμε την ύπαρξη του ιού αλλά και να δούμε ποιο στέλεχός του είναι. Η διαπίστωση της «ταυτότητας» του στελέχους έχει σημαντική κλινική αξία, καθώς ορισμένα στελέχη ενοχοποιούνται για την εμφάνιση καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Διαπιστώνοντας, συνεπώς, το στέλεχος του ιού μπορούμε να ελέγξουμε αν αυτό είναι υψηλού ή χαμηλού κινδύνου όσον αφορά στην πρόκληση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Μάλιστα τα ίδια στελέχη είναι υπεύθυνα για τον καρκίνο του πρωκτού και για τον καρκίνο του πέους, ωστόσο αυτοί οι δύο είναι πολύ πιο σπάνιοι καρκίνοι από αυτόν του τραχήλου της μήτρας.
Ποια είναι η θεραπεία
Στην περίπτωση που δούμε κάτι με το μάτι κατά την κλινική εξέταση, ξεκινάμε θεραπεία η οποία συνίσταται στην καταστροφή των βλαβών (τα σπυράκια ή τα «κουνουπιδάκια») είτε με κρυοθεραπεία με τη χρήση υγρού αζώτου είτε με «κάψιμο» με λέιζερ. Προσοχή όμως: με τη θεραπεία αυτή, δυστυχώς, δεν σκοτώνουμε τον ιό, καταστρέφουμε όμως την εκδήλωσή του. Εάν θέλουμε να μειώσουμε την πιθανότητα υποτροπής και την ασυμπτωματική μετάδοση συμπληρώνουμε την παραπάνω θεραπεία με τοπική αγωγή η οποία κάνει ανοσοδιέγερση, δηλαδή ανεβάζει την άμυνά μας απέναντι στις υποτροπές και την ασυμπτωματική μετάδοση.
Μέτρα προφύλαξης
Ένα μέτρο προφύλαξης είναι η χρήση προφυλακτικού, ωστόσο αυτό είναι αποτελεσματικό κατά περίπου 80% όσον αφορά στη μετάδοση του ιού, καθώς αφήνει συνήθως τη βάση του πέους εκτεθειμένη. Ένα άλλο μέτρο είναι το εμβόλιο κατά του ιού (9-18 ετών, με σύσταση την πραγματοποίησή του κατά το «ηλικιακό παράθυρο» των 9 με 11 ετών) για κορίτσια και αγόρια. Το πιο αποτελεσματικό μέτρο, βέβαια, είναι η αποφυγή της έκθεσης στον ιό μέσω της ύπαρξης σταθερού ερωτικού συντρόφου («μονογαμική» σχέση).
