Οι δίαιτες με πολύ χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες όπως η κετογονική δίαιτα, είναι δημοφιλείς τα τελευταία χρόνια, αλλά ο ρόλος τους στη διαχείριση του προδιαβήτη και του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 (ΣΔ 2) είναι αδιευκρίνιστος.
Η κετογονική δίαιτα
Σε γενικές γραμμές αυτό το μοντέλο δίαιτας στηρίζεται στην κατανάλωση υψηλού ποσοστού λίπους (περίπου 70-80 %) και πρωτεΐνης και στην πολύ χαμηλή ημερήσια πρόσληψη υδατανθράκων (περίπου 5-10%).
Η κετογονική δίαιτα έχει σκοπό τη γρήγορη απώλεια βάρους και βασίζεται στη θεωρία ότι όταν απομακρύνονται οι υδατάνθρακες από τη διατροφή ο οργανισμός αναγκάζεται να χρησιμοποιήσει το λίπος ως κύρια πηγή ενέργειας και, συγκεκριμένα, τις κετόνες που δημιουργούνται από τη μεταβολική διαδικασία της κέτωσης.
Τι λένε οι μελέτες
Σε μια πρόσφατη συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση τυχαιοποιημένων ελεγχόμενων δοκιμών, από το Πανεπιστήμιο Οτάγκο της Νέας Ζηλανδίας, εξετάστηκαν δεδομένα για να εκτιμηθεί η επίδραση αυτών των τύπων δίαιτας σε άτομα με προδιαβήτη ή σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.
Συγκεκριμένα, αντλήθηκαν δεδομένα τουλάχιστον 6 μηνών από άτομα που ακολούθησαν ένα πλάνο διατροφής με κάτω από 50 γραμμάρια υδατανθράκων την ημέρα ή πλάνο με ημερήσια πρόσληψη υδατανθράκων που αντιστοιχούσε σε λιγότερο από το 10% της συνολικής ημερήσιας πρόσληψης ενέργειας.
Τα δεδομένα αυτά συγκρίθηκαν με εκείνα μιας ομάδας ελέγχου από άτομα που δεν ακολούθησαν πλάνο διατροφής με πολύ χαμηλή ημερήσια πρόσληψη υδατανθράκων.
Από το σύνολο των μελετών που εξετάστηκαν προέκυψαν 6 μελέτες και συνολικά 606 συμμετέχοντες που πληρούσαν όλα τα κριτήρια της ανάλυσης.
Στα αποτελέσματα τεσσάρων μελετών παρατηρήθηκε ότι η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1c) μειώθηκε κατά 0.01% ενώ σε αυτά δύο μελετών παρατηρήθηκε ότι μειώθηκε κατά 0.65%, στα άτομα που ακολούθησαν δίαιτα με πολύ χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες. Μικρή μείωση (0.28 mmol/L) παρατηρήθηκε επίσης και στις τιμές των τριγλυκεριδίων.
Τελικά, ποια δίαιτα;
Από τα παραπάνω συνάγεται ότι μια δίαιτα όπως η κετογονική, με πολύ χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες, μπορεί να προκαλέσει μείωση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης και των τριγλυκεριδίων σε άτομα με προδιαβήτη ή σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, αλλά το επίπεδο της μείωσης που προκαλεί είναι περιορισμένο. Έτσι, η κετογονική δίαιτα δείχνει να μειονεκτεί σε σύγκριση με άλλες διατροφικές στρατηγικές όπως για παράδειγμα τη μεσογειακή διατροφή, για την οποία έχουν παρατηρηθεί εξαιρετικά αποτελέσματα σε μακροχρόνιες μελέτες.
Συνεπώς, χρειάζονται περισσότερες μελέτες, πιο στοχευμένες και με μεγαλύτερη διάρκεια, για να εξεταστεί η επίδραση τύπων δίαιτας όπως η κετογονική σε άτομα με χρόνιες παθήσεις όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και να διαπιστωθεί όχι μόνο το αν είναι αποτελεσματικές αλλά και το αν είναι ασφαλείς για τα άτομα αυτά.